Գրիգոր Նարեկացի. Մատյան ողբերգության

Գ.Նարեկացին, ինչպես ամեն մի հեղինակ, լավ իմանալով իր կատարած աշխատանքն ու ճիշտ գնահատելով ստացված արդյունքը, Մատյանը որակում է որպես բազմաստեղն բայց և միաձույլ <<հրաշակերտություն>>, որը, իբրև Մատյանի ստեղծման գործընթացի և ստացված արդյունքի հեղինակային միանգամայն սթափ ու իրատեսական գնահատություն, կարծում եմ, ոչ մի դեպքում իրավունք չունենք անտեսելու: Սակայն պարզվում է, որ դարեր շարունակ, ցավոք, ինչ-ինչ պատճառներով ու նկատառումով, սկսած վենագրից, անտեսվել է Մատյանի մասին հեղինակային պատկերացումը, որի հետևանքով ներկայումս նարեկացիագետներից ոմանք ոչ միայն մերժում են Մատյանի ներքին միաձույլ կառուցվածքը, այլև նույնիսկ ավելորդ են համարում նրանում փնտրել <<կառուցվածքային որևէ ընդհանուր սկզբունք>>: